Η Θηρασιά

Η Θηρασία ή Θηρασιά, ανήκει στο νησιωτικό σύμπλεγμα της Σαντορίνης (περιλαμβάνει επίσης το ομώνυμο νησί και το Ασπρονήσι) και βρίσκεται απέναντι από τη μαγευτική Οία, σε απόσταση περίπου ενός μιλίου. Τη φυσιογνωμία της συνθέτουν, κατά κύριο λόγο, το επιβλητικό φυσικό ανάγλυφο με τους εντυπωσιακούς γεωλογικούς σχηματισμούς, τα δείγματα αναλλοίωτης λαϊκής αρχιτεκτονικής στα σπίτια και τις εκκλησίες, ο οικισμός του Μανωλά με το αυθεντικό παραδοσιακό χρώμα, η γραφική ακρογιαλιά του Κόρφου με τις παραδοσιακές ταβέρνες, που υποδέχονται τους εκδρομείς από τη Σαντορίνη.

Έχει έκταση 9,246 τ.χλμ. και πληθυσμό 319 κατοίκους κατά την απογραφή του 2011. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, διοικητικά ανήκει στον Δήμο Θήρας. Πρωτεύουσα του νησιού είναι ο Μανωλάς και λιμάνι του η Ρίβα.

Οι επισκέπτες της Θηρασίας εντυπωσιάζονται από τη μαγευτική θέα στη Σαντορίνη, την Παλαιά και τη Νέα Καμένη, καθώς και από τη φιλόξενη διάθεση των κατοίκων.

Ιστορικά στοιχεία

Μέχρι τη Μινωική έκρηξη των προϊστορικών χρόνων που δημιούργησε την καλδέρα, αποτελούσε κομμάτι της νήσου Στρογγύλης, της οποίας σήμερα συμπληρώνει νοητά το κυκλικό περίγραμμα μαζί με τα νησιά Θήρα (Σαντορίνη) και Ασπρονήσι. Η Θηρασία διαχωρίστηκε από την Στρογγύλη κατά την καταστροφική έκρηξη του ηφαιστείου το 1600 π.Χ. 

Ο ιστορικός Πλίνιος αναφέρει ότι το 237 π.Χ. η Θηρασία είχε αποσχισθεί από τη Θήρα μετά από σεισμό. Ο Πτολεμαίος αναφέρει ότι η Θηρασιά ήταν μια πόλη, στην οποία βρέθηκαν σημαντικά προϊστορικά λείψανα του κυκλαδικού πολιτισμού και ότι σε όλες τις ιστορικές εποχές ακολούθησε την τύχη της Θήρας. Το 1397, ο Δούκας της Νάξου, Φραντζέσκο Α΄ Κρίσπο, θεωρείται ότι την εκχώρησε στον γιο του Μάρκο Α΄ μαζί με την Ίο.

Κατά το 1866, τα ορυχεία σε Θηρασία και Θήρα βρίσκονταν σε πλήρη λειτουργία καθώς γινόταν εξαγωγή θηραϊκής γης στην Αίγυπτο, όπου κατασκευαζόταν η Διώρυγα του Σουέζ. Μερικοί εργάτες, σκάβοντας τυχαία στο ορυχείο των Νικολάου Νομικού-Σπυρίδωνα Αλαφούζου, ανακάλυψαν λείψανα ενός αρχαίου κτιρίου, πήλινα αγγεία κι έναν ανθρώπινο σκελετό. Ο γιατρός και βουλευτής Νικόλαος Νομικός μαζί με τον Αλαφούζο φρόντισαν για την ανασκαφή του κτιρίου, ενώ σχετικά άρθρα δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και εφημερίδες.

Λόγω της δράσης του ηφαιστείου την περίοδο 1866-1870, επιστήμονες από όλο τον κόσμο είχαν φτάσει στην περιοχή. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Γάλλος ηφαιστειολόγος Φερντινάν Φουκέ, ο οποίος το 1867 προχώρησε σε ανασκαφές στη Θηρασία και μελέτησε τα λείψανα των οικοδομημάτων και τα διάφορα άλλα ευρήματα. Ο οικισμός στη Θηρασία χρονολογήθηκε στην Ύστερη εποχή του Χαλκού και τα ευρήματα αυτά έδωσαν το έναυσμα για τις ανασκαφές στο Ακρωτήρι και σε άλλα σημεία της Θήρας.

Οι οικισμοί της Θηρασίας

Στο Μανωλά, την πρωτεύουσα της Θηρασίας με την υπέροχη θέα στη φημισμένη καλντέρα, ενδιαφέρον παρουσιάζουν η εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου και η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη.

Μακρύτερα βρίσκονται το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία, στην ψηλότερη κορυφή της Θηρασίας, και η μονή της Παναγίας, στο νότιο άκρο του νησιού, με ανεπανάληπτη θέα στην καλντέρα, τη Σαντορίνη, την Παλαιά και τη Νέα Καμένη, καθώς και στα Κεραδιανά Γκρεμνά, επιβλητική τοποθεσία του νησιού.

Φιδωτό μονοπάτι συνδέει το Μανωλά με το γραφικό επίνειό του, τον Κόρφο. Στον Ποταμό, μεσόγειο χωριό με παραδοσιακό χρώμα, ξεχωρίζουν οι εκκλησίες του Αγίου Δημητρίου, του Αγίου Σπυρίδωνα και της Παναγίας της Γιάτρισσας. Εξαίρετης αρχιτεκτονικής είναι και η εκκλησία της Παναγίας των Εισοδίων στην Αγριλιά, παλαιό αγροτικό οικισμό.

Στο βόρειο άκρο της Θηρασίας, απέναντι από το Αμμούδι της Οίας,  βρίσκεται το λιμάνι της Ρίβας.

Για να φτάσει κανείς στο νησί, μπορεί να χρησιμοποιήσει λάτζες που αναχωρούν από τον όρμο του Αμμουδιού στην Οία (απόσταση είκοσι λεπτών περίπου) ή με επιβατικό – οχηματαγωγό πλοίο από το λιμάνι του Αθηνιού που εκτελεί δρομολόγια για το λιμάνι της Ρίβας και του Κόρφου. Από το λιμάνι του Πειραιά εκτελούνται δρομολόγια για Θηρασία μέσω της γραμμής Πάρος – Νάξος – Ίος – Σίκινος - Φολέγανδρος – Θηρασία – Θήρα – Ανάφη.

Επίσης, καθημερινά λαμβάνουν χώρα ολοήμερες θαλάσσιες εκδρομές από επαγγελματικά σκάφη αναψυχής και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, επίσκεψη στον Κόρφο της Θηρασίας.